Meslek yüksekokullarının program ve müfredatlarının yeniden gözden geçirilmesi amacıyla 2002 yılında “MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi” adı altında bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, meslek yüksekokullarındaki 15 programın eğitim programları (müfredatları) yeniden yazılmıştır. Bu projenin “sonuç raporu”nun “öneriler” kısmında, “geliştirilen derslerin içeriklerine uygun kitap ve ders notu yazılmalıdır” önerisinde bulunulmuştur . İşte bu kitap, bu önerinin izlenmesiyle, “MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi” tarafından içeriği belirlenen “genel hukuk bilgisi” dersine yönelik bir “ders kitabı” olarak hazırlanmıştır
“MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi”nde, “genel hukuk bilgisi” dersinin “ders içeriği”, sekiz ayrı konu olarak belirlenmiş ve her bir konuda amaç ve ulaşılmak istenen davranışlar birkaç cümleyle açıklanmıştır. İşte elinizde tuttuğunuz bu kitapta, genel hukuk bilgisi ders programında belirlenen sekiz konu, yine orada belirtilen amaç ve davranışlar doğrultusunda işlenmiştir.
Elinizde tuttuğunuz bu ders kitabının, meslek yüksek okullarında okutulan “genel hukuk bilgisi” dersini alan öğrencilerin “MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi”ne uygun kaynak ders kitabı ihtiyacını bir ölçüde de olsa gidereceğini umuyoruz.
Bu kitapta konular meslek yüksek okulu birinci sınıf öğrencilerinin anlayabileceği bir açıklıkta işlenmiştir. Olabildiği ölçüde günümüz Türkçesinden hukuk terimleri verilmiş; eski terimlerin ise günümüz Türkçesiyle karşılıkları verilmiştir. Kitapta, metin içinde verilen bilgiler, bazı yerlerde ayrıca “TABLO”lar hâlinde özetlenmiştir. Aynı şekilde, metin içinde yapılan bazı sınıflandırmalar, “ŞEMA” olarak da gösterilmiştir. Öğrenciler bu “tablo” ve “şema”lar yardımıyla konuları kolayca öğrenebileceklerdir. Kitapta işlenilen konuların ayrıntılarına girilmemiştir. Ancak her konuda daha fazla bilgi edinmek isteyen öğrencilerin bakabilecekleri kaynaklar gösterilmiştir. Nihayet kitabın sonunda, anayasa hukuku, idare hukuku, ceza hukuku, medenî hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku gibi hukukun değişik dallarında bilgi edinmek isteyen öğrencilere kaynak kitap önermek amacıyla, konularına göre sınıflandırılmış bir şekilde en yeni kitaplardan oluşan bir 140 kitaplık bir kaynakça listesi verilmiştir.
10 Temmuz 2001 tarih ve 24458 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan 29 Haziran 2001 tarih ve 4702 sayılı Kanunla meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarından meslek yüksekokullarına sınavsız geçiş imkânı sağlanmıştır. Kanunun uygulanmasında meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarından meslek yüksekokullarına geçişte programın devamlılığı esası getirilmiştir. Bu esasa bağlı olarak meslek yüksekokullarının program ve müfredatlarının yeniden gözden geçirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. MEB-YÖK bünyesinde Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi adı altında, meslek yüksekokullarındaki 15 programın eğitim programlarının yeniden yazılması amacıyla, Yükseköğretim Kurulu adına YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Sayın Em. Hv. Korg. Erdoğan Öznal’ın sorumluluğunda ve Ankara Üniversitesi Çankırı Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Sabahattin Balcı’nın başkanlığında, 10 Aralık 2001 tarihinde bir proje başlatılmış ve bu proje 30 Mayıs 2002 tarihinde tamamlanmıştır.
Bu proje sonucunda meslek yüksekokullarındaki 15 programın eğitim (müfredat) programları yeniden yazılmıştır. Bu programlarda her derste işlenecek konular, her konunun “amacı” ve o konudaki “davranışlar” birkaç cümleyle belirlenmiştir. Neticede proje ve proje çerçevesinde oluşturulan ders müfredat programları, 2002 yılında www.yok.gov.tr/egitim/ endustriyel/programlar/index.htm* adresinde yayınlanmış ve keza bunlar meslek yüksekokullarına gönderilmiştir. 3 Haziran 2002 tarihinde Prof. Dr. Sabahattin Balcı (Başkan), Dr. Necmettin Yeşilmen (Başkan Vekili), Doç. Dr. S. Hüseyin Tokay (Başkan Vekili), Yard. Doç. Dr. Selçuk Mıstıkoğlu (Üye), Yard. Doç. Dr. Rıza Gürbüz (Üye) imzasıyla “MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi Sonuç Raporu” yayınlanmıştır. Bu raporun “Öneriler” başlığı altında “geliştirilen derslerin içeriklerine uygun kitap ve ders notu yazılmalıdır” önerisinde bulunulmuştur (http://www.yok.gov.tr/egitim/endustriyel/ programlar/ d.pdf)*. İşte biz bu öneriyi izleyerek “MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi” çerçevesinde hazırlanan işletme ve muhasebe programlarındaki “genel hukuk bilgisi” dersine yönelik olarak elinizde tutuğunuz “ders kitabı”nı hazırladık.
“MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi” kapsamındaki “İşletme Programı”, Yard. Doç. Dr. Şeref Kavak (Komisyon Başkanı), Öğr.Gör. Hasan Dağlar (Raportör), Öğr. Gör. Fatih Özdemir (Üye), Kadir Bayraktar (ASO Genel Sekreteri, Üye), Zehra Karakaya (Ticaret Meslek Lisesi Öğretmeni, Üye) ve Cemalettin Yenikeçeci (Ticaret Meslek Lisesi Öğretmeni, Üye)’den oluşan “İşletme Programı İhtisas Komisyonu” tarafından hazırlanmış ve 31.05.2002 tarihi itibariyle Proje Başkanlığı’na teslim edilmiştir. Söz konusu program, http://www.yok.gov.tr/egitim/ endustriyel/programlar/isletmecilik/isletme4.doc* adresinde yayınlanmıştır. Aynı proje kapsamında “Muhasebe Programı”, Doç.Dr. S. Hüseyin Tokay (Komisyon Başkanı), Yard. Doç. Dr. Şeref Kavak (Raportör), Öğr. Gör. Dr. N. Vasfiye Tezsezener (Üye), Kadir Bayraktar (ASO Genel Ssekreteri, Üye), Hazım Memiş (Ticaret Meslek Lisesi Öğretmeni, Üye) ve Davud Hayırlıoğlu (Ticaret Meslek Lisesi Öğretmeni, Üye)’dan oluşan “Muhasebe Programı İhtisas Komisyonu” tarafından hazırlanmış ve 31.05.2002 tarihi itibariyle Proje Başkanlığı’na teslim edilmiştir. Söz konusu program, http://www. yok.gov.tr/egitim/endustriyel/programlar/muhasebe/ MUHASEBE4.DOC* adresinde yayınlanmıştır.
Hazırladığımız bu ders kitabının, meslek yüksekokullarında “genel hukuk bilgisi” dersini okutan öğretim elemanlarının “MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları Program Geliştirme Projesi”ne uygun kaynak kitap ihtiyacını gidereceğini umuyor; meslek yüksekokulu öğrencilerine yararlı olmasını diliyoruz.
Kitabın 18’inci baskısı, 9 Temmuz 2018 tarihinde bütünüyle yürürlüğe giren. 21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanununa göre güncellenmiştir.
Kemal Gözler
* Not: Yukarıda verilen internet linkleri 2016 yılı itibarıyla çalışmıyor. Linklerdeki belgelere “Internet Archive Wayback Machine” (https://archive.org/web/)’den ulaşılabiliyor.
NOT: Bu kitap meslek yüksekokulları öğrencilerine yöneliktir. İktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin Hukukun Temel Kavramları kitabından, hukuk fakültesi öğrencilerinin Hukuka Giriş kitabından ders çalışmaları önerilir.
[HG] [HGTG] [HTK] [GHB]