[Ana Sayfa]


Yahya Berkol Gülgeç, “Hukuk Bir Yere Gitti mi?”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt 8, Sayı 15, Yıl 2019, s.171-192.



HUKUK BİR YERE GİTTİ Mİ?
(Has Law Gone Anywhere?)



Yahya Berkol Gülgeç

ÖZET.- Kemal Gözler “Hukuk Nereye Gidiyor? Gözlemler ve Sorular” makalesinde artık nesnesini kaybetmiş bir hukuk biliminin mümkün olup olmadığını sormaktadır.

Normcu pozitivizmin bakış açısıyla etkililiğini kaybetmiş bir norm geçerliliğini de kaybeder. Normun varlığıyla olgusal etkililik kavramı arasında bu şekilde bir bağlantı kurulması eleştiriye açıktır. Ancak, bu bağlantı kabul edilse bile Kemal Gözler’in gözlemlerinde yer verdiği sorunlu alanlardaki normlar Kelsen’in “minimum etkililik” eşiğinin altına düşmemiştir.

Bununla birlikte, makale bir normcu pozitivistten ziyade bir hukukî realist tarafından yazılmış gibidir. Dolayısıyla, sorunun realist bakış açısıyla da değerlendirilmesi gerekir. Geçerlilik ve etkililik arasında ilişki kuran realist akım Amerikan realizmi değil, İskandinav realizmidir. Bu ilişki Alf Ross’un yazınında en açık biçimde ifadesini bulur. Buna göre geçerlilik etkililiğe indirgenebilir. Böylelikle, etkililik veya olasılık olarak geçerlilik kavramına ulaşılır.

Etkililik ve geçerlilik arasındaki bu özdeşlik de eleştiriye açıktır. Öte yandan, bu özdeşlik kabul edilse dahi Kemal Gözler’in gözlemleri bazı normların yokluğuna değil, etkililik, geçerlilik ve “varlık” derecelerindeki düşüklüğe işaret etmektedir.

Sonuç olarak, normların hâlâ var olduğu, bu normlara ilişkin hukuk biliminin mümkün olduğu ve normlarımızda ısrar etmemiz gerektiği kabul edilmelidir.

Anahtar Kelimeler: saf hukuk kuramı, etkililik, geçerlilik, Kemal Gözler, İskandinav realizmi.


ABSTRACT.- In his article “Hukuk Nereye Gidiyor? Gözlemler ve Sorular”, Kemal Gözler asks whether it is possible to have a legal science which has lost its object.

According to the perspective of the normativist positivism, an inefficacious norm is also invalid. One may criticize such conceptual connection between the existence of a norm and the concept of factual efficacy. Nevertheless, even if such connection is conceded, the problematic norms mentioned by Kemal Gözler in his observations have not dropped below the threshold of “minimum efficacy”.

Having said this, it seems as if the article has been written by a legal realist rather than a normativist positivist. Therefore, the problem also needs to be evaluated from a realist perspective. It is the Scandinavian realism and not the American realism which establishes a relationship between efficacy and validity. This relationship appears most notably in Alf Ross’s literature. Accordingly, validity can be reduced to efficacy. Thus one reaches to the concept of validity as efficacy or probability.

This identification of validity with efficacy is also open to criticism. However, even if this identification is accepted, Kemal Gözler’s observations do not point at the non-existence of certain norms, but at a drop in their degrees of validity, efficacy and “existence”.

As a result, it needs to be acknowledged that norms still exist, that legal science in relation to these norms is still possible and that we need to insist on our norms.

Keywords: pure theory of law, efficacy, validity, Kemal Gözler, Scandinavian realism.



Makaleyi okumak için burasını tıklayınız [PDF].



Makaleye şu şekilde atıf yapılması önerilir:
Yahya Berkol Gülgeç, “Hukuk Bir Yere Gitti mi?”, Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt 8, Sayı 15, Yıl 2019, s.171-192.

.
İletişim: yahyaberkolgulgec[at]yandex.com

Makale, www.anayasa.gen.tr'ye yazarının ve Anayasa Hukuku Dergisinin izniyle Kemal Gözler tarafından konulmuştur.
Ana Sayfa: www.anayasa.gen.tr
Bu Sayfa: www.anayasa.gen.tr/gulgec-hukuk-bir-yere-gitti-mi.htm
Anayasa.gen.tr'ye Konuluş Tarihi: 8 Ağustos 2019