TÜRK ANAYASA HUKUKU SİTESİ [www.anayasa.gen.tr]
|
TÜRK ANAYASA HUKUKU SİTESİ [www.anayasa.gen.tr] |
|
Kemal Gözler, "Mevzuat Arama", www.anayasa.gen.tr/mevzuatarama.htm. 15 Mayıs 2004.
Anayasa hukukunun bilgi kaynaklarından birincisi mevzuattır. Mevzuat, anayasa, kanun, kanun hükmünde kararname, uluslararası andlaşma, tüzük, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemlerden oluşur. Mevzuatın bulunabileceği yerleri "kağıt kaynaklar" ve "elektronik kaynaklar" olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
Kağıt kaynaklar arasında Resmî Gazete, Düstur, Külliyatlar ve TBMM Tutanak Dergisi yer alır.
1. Resmî Gazete.- Resmî Gazete, Ankara’da 1920’de kurulmuştur. 1927’den beri düzenli olarak yayınlanmaktadır. Resmî Gazete, RG harfleriyle kısaltılır. Resmî Gazete, Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından Ankara’da yayımlanmaktadır. Gazete bayilerinde satılmaz. Abone olanlara gönderilir. Resmî Gazete kural olarak günlüktür; ancak bazen acele yayınlanması lazım gelen bir metin için aynı gün ikinci bir sayı daha çıkarılır. Buna “mükerrer sayı” denir. Resmî Gazeteye atıf usûlü genellikle şöyledir (örnek): RG, 3.5.2002, Sayı 24744, s.20
[Resmî Gazetenin 1997 yılında buyana olan sayılarına bir ücretli site olan http://www.rega.com.tr adresinden ulaşılabilir ve bu sitede arama yapabilir. 2000 yılından beri Resmî Gazetenin sayılarına ücretsiz olarak http://rega.basbakanlik.gov.tr adresinden ulaşılabilmektedir]
2. Düstur.- Osmanlı Devleti döneminde devlet mevzuatının bir araya getirilerek bastırılması ilk defa 1851 yılında gerçekleştirilmiştir. Fakat bu alanda ilk önemli eser, “Düstur” adı altında 1863 yılında çıkarılma başlanmıştır. Düsturun Cumhuriyet döneminde de yayınlanmasına devam edilmektedir. Bu eser beş gruba (tertibe) ayrılır.
Birinci Tertip: 1908 yılına kadar yayınlanan mevzuatı içerir.
İkinci Tertip: 1908-1920 yıllarını kapsar. 12 cilttir.
Üçüncü Tertip: 23 Nisan 1923’ten 27 Mayıs 1960 tarihine kadar yayınlanan kanunları içerir. Toplam 41 cilttir.
Dördüncü Tertip: 27 Mayıs 1960 ile 7 Eylül 1961 tarihleri arasında Millî Birlik Komitesi ve Kurucu Meclis tarafından yayınlanan kanunlar bir cilt halinde dördüncü tertip düstur olarak basılmıştır.
Beşinci Tertip: 1 Kasım 1961 tarihinden bu güne yayınlanan kanunlar beşinci tertibi oluşturur.
Düstura atıf usûlü genellikle şöyledir (örnek): Düstur, Tertip 5, Cilt 22, s.3.
3. Külliyatlar.- Anayasa, anayasa değişiklikleri, kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan yönetmelikler, Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan şu değişir yapraklı ciltler şeklinde olan şu külliyatlarda toplanmıştır:
[Bu külliyatlar, Başbakanlık Basımevi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü tarafından CD olarak da çıkarılmıştır. Keza bunlara internet üzerinden Başbakanlık “Mevzuat Bilgi Sistemi”nden (http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr) de ulaşılabilir. e-mevzuat: http://proje.basbakanlik.gov.tr/mevzuat/mevzuat.asp]
4. TBMM Tutanak Dergisi.- Eski adı Zabıt Ceridesi olan Tutanak Dergisi, Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılan Genel Kurul görüşmelerinin tutanaklarını ve bu görüşmelere dayanak teşkil eden metinleri, özellikle kanun teklif ve tasarılarını, komisyon raporlarını vs. içerir. Şu halde bir anayasa değişikliği teklif veya tasarı metinlerinin gerekçesini ve bu metinde komisyonlarda ne gibi değişiklikler olduğunu tespit etmek için tutanak dergilerine bakmak gerekir. Dolayısıyla anayasa değişikliklerinin hazırlık çalışmaları (travaux préparatoires) için TBMM Tutanak Dergisi çok önemli bir kaynaktır.
[Türkiye Büyük Millet Meclisi tutanaklarına internet üzerinden http://www.tbmm.gov.tr adresinden de ulaşılabilir. Doğrudan izleyen linki tıklayınız: http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak.sorgu_baslangic ]
1961 Anayasasının hazırlık çalışmaları için Temsilciler Meclisi Tutanak Dergisine bakmak gerekir. 1982 Anayasasının hazırlık çalışmaları için ise Danışma Meclisi Tutanak Dergisine bakılabilir.
II. ELEKTRONİK KAYNAKLAR (E-Kaynaklar)
Mevzuata ulaşmanın daha kolay yolu e-kaynaklara başvurmaktır. Bunlar CD'ler ve İnternetteki mevzuat siteleridir.
A. MEVZUAT CD'LERİ
1. Başbakanlık BasımeviDöner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü Mevzuat CD'si. Bu CD'de Yürürlükteki Kanunlar Külliyatı (6 Cilt); Kanun Hükmünde Kararnameler Külliyatı (3 Cilt); Yürürlükteki Tüzükler Külliyatı (3 Cilt); Bakanlar Kurulu Kararıyla Yürürlüğe Konulan Yönetmelikler Külliyatı (2 Cilt) bulunmaktadır. Ancak. bu CD'ye ulaşmak güçtür. Güncelleştirilip güncelleştirilmediği de bilinmemektedir.
2. Özel Mevzuat CD'leri: Çeşitli özel kişi ve kuruluşların hazırladıkları mevzuat CD'leri vardır. Bunların başında KazancıBilişim Teknolojileri Ticaret Limited Şirketinin hazırladığı ve piyasaya sunduğu “Kazancı T.C. Ana Mevzuat CD’si" sayılabilir. Bu CD her ay güncelleştirilmektedir.
B. MEVZUAT SİTELERİ
İnternet aracılığıyla mevzuata ulaşmak ve bunlarda arama yapmak mümkündür. Başlıca mevzuat siteleri şunlardır:
1. Elektronik Resmi Gazete:
a) Resmî Gazetenin 1997 yılında buyana olan sayılarına bir ücretli site olan http://www.rega.com.tr adresinden ulaşılabilir ve bu sitede arama yapabilir.
b) 2000 yılından beri Resmî Gazetenin sayılarına ücretsiz olarak Başbakanlık internet sitesinden http://rega.basbakanlik.gov.tr ulaşılabilmektedir.
2. Mevzuat Bilgi Sistemi (MBS): http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr (Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından tarafından hazırlanmaktadır. Kanun, KHK, Tüzük, ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğü konulmuş yönetmeliklere ulaşılabilir).
3. E-Mevzuat: http://proje.basbakanlik.gov.tr/mevzuat/mevzuat.asp (Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından tarafından hazırlanmaktadır. Kanun, KHK, Tüzük, ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğü konulmuş yönetmeliklere ulaşılabilir).
4. Yargıtay Mevzuat Endeksi: http://yargitay.gov.tr/bilgi/kanun_liste/ Buradan kanun, KHK, tüzük ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulmuş yönetmelik metinlerine ulaşılabilir. Kanun numarasına göre kanun listesi için doğrudan izleyen linki tıklayınız: http://www.yargitay.gov.tr/bilgi/kanun_liste/kanun.numerik.html (2005 te calismiyor)
5. TBMM Sitesi: http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar.sorgu_baslangic 16 Haziran 1999 tarihinden itibaren kabul edilen kanun metinlerine ve keza kanun teklif, tasarı, gerekçe ve meclis görüşmesi metinlerine ulaşılabilir. Keza bu kanunların yayanlandığı Resmi Gazetede tarih ve sayısı ve bunlar hakkında Cumhurbaşkanınca yapılan işlem buradan öğrenilebilir. TBMM tarafından kabul edilen ama heniz Cumhurbaşkanınca yayınlanmamış kanun metinlerine ulaşmak için bu tek kaynaktır.
6. Özel Mevzuat Siteleri: İternette çeşitli özel kişi ve kurumların hazırladığı mevzuat siteleri de vardır. Bunların arasında Kazancı Ltd.Şti.’nin hazırladığı http://www.kazanci.com.tradresinde yer alan "Kasancı TC Ana Meövzuatı" sitesini önemle zikretmek gerekir. Bu sitede ücretsiz olarak mevzuat araştırması yapılabilir. Ama bulunan mevzuatın tam metnine ulaşmak için abone olmak gerekir. İnternette daha pek çok, ücretli veya ücretsiz mevzuat sitesi vardır.
Copyright
(c) Kemal Gözler. 2001-2004. Bu sayfaya izin almadan link verilebilir. Ancak, bu web sayfası, önceden izin almaksızın ne suretle olursa olsun, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, tekrar yayınlanamaz, dağıtılamaz, başka internet sitelerine metin olarak konulamaz. İzin için gozler@uludag.edu.tr adresine başvurunuz. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71 ve 72’nci maddeleri, bir fikir ve sanat eserini herhangi bir yöntemle çoğaltanları, dağıtanları, satanları, elinde bulunduranları, paraya çevrilmeksizin, 2 (iki) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis cezası ve 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.
Alıntılar (İktibas) Konusunda Açıklamalar
Bu çalışmadan yapılacak alıntılarda (iktibaslarda) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35’inci maddesinde öngörülen şu şartlara uyulmalıdır: (1) İktibas, bir eserin “bazı cümle ve fıkralarının” bir başka esere alınmasıyla sınırlı olmalıdır (m.35/1). (2) İktibas, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadıyla yapılmalıdır (m.35/3). (3) İktibas, belli olacak şekilde yapılmalıdır (m.35/5) [Bilimsel yazma kurallarına göre, aynen iktibasların tırnak içinde verilmesi ve iktibasın üç satırdan uzun olması durumunda iktibas edilen satırların girintili paragraf olarak dizilmesi gerekmektedir]. (4) İktibas ister aynen, ister mealen olsun, eserin ve eser sahibinin adı belirtilerek iktibasın kaynağı gösterilmelidir (m.35/5). (5) İktibas edilen kısmın alındığı yer belirtilmelidir (m.35/5).
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71’inci maddesinin 4’üncü fıkrası, 35’inci maddeye aykırı olarak “kaynak göstermeyen veya yanlış yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak” göstererek iktibas yapan kişileri, 4 (dört) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis ve 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.
Ayrıca Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 18 Şubat 1981 tarih ve E.1980/1, K.1981/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre kararına göre, “iktibas hususunda kullanılan eser sahibinin ve eserinin adı belirtilse bile eser sahibi, haksız rekabet hükümlerine dayanarak Borçlar Kanununun 49. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi halinde manevi tazminat isteyebilir”.
Yukarıdaki şartlara uygun olarak alıntı yapılırken bu çalışmaya şu şekilde atıf yapılması önerilir:
Kemal Gözler, "Mevzuat Arama", www.anayasa.gen.tr/mevzuatarama.htm. 15 Mayıs 2004.