TÜRK ANAYASA HUKUKU SİTESİ

( www.anayasa.gen.tr )

 

2012-2013 ÖĞRETİM YILI SINAVLARI

 

Prof. Dr. Kemal Gözler

 

NOT: Sınavlar tarih sırasıyladır.

 

 

 

 

Sol taraftaki üç haneli kutuya numaranızın son üç rakamını sırasıyla yazınız.

Gemlik, 19 Kasım 2012, AHGE-2012-Vize

U.Ü. HUKUK FAKÜLTESİ

ANAYASA HUKUKU I (Anayasa Hukukunun Genel Esasları) ARASINAVI

No:

Adı Soyadı:

SINAV TALİMATI: Tükenmez kalem kullanınız.  Cevaplarınızı, bu kağıda soruları izleyen noktalı boşluklara yazınız. Bu sayfanın altına sağınızda, solunuzda, ön ve arkanızda bulunan arkadaşların ismini yazınız. Sınav süresi 45 dakikadır. Her sorunun değeri yanına yazılmıştır. Sorulara istenilen ayrıntıda cevap vermeye dikkat ediniz. Bazı soruların cevabı bir iki kelime veya bir iki cümleden ibarettir. Ama “anlatınız”, “açıklayınız” gibi ifadeler içeren sorulara kapsamlı bir şekilde cevap veriniz.

S O R U L A R

SORU 1: Teamülî anayasa sisteminde bütün anayasal kurallar yazısız nitelikte midir? Neden? Cevabınızı gerekçelendirmek için en az bir örnek veriniz. (10 p.)

CEVAP: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .

SORU 2: Hukuk kuralları arasında çıkarsa, bu çatışma esas itibarıyla üç tane çatışma çözme kuralı ile çözümlenir. Bu çatışma kurallarını Latinceleriyle birlikte yazınız. (10 p.)

CEVAP: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SORU 3: Anayasalarda yer alan devletin temel siyasal düzeniyle ilgili olmayan, yani idarî, malî cezai vs. nitelikteki hükümlerin, devrimden sonra ayrıca ilga edilmedikçe yürürlükte kaldıkları, ama anayasal değerlerini yitirerek olağan kanun hükmü hâline dönüştüklerinin kabul edilmesine ne isim verilir? Sadece kavramın adını yazınız.  (10 p.)

CEVAP: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SORU 4: Anayasa yapmanın demokratik usûlleri temel alınan egemenlik teorilerine göre değişir. Bir egemenlik teorisi bir demokrasi sistemine, o sistem de belirli bir anayasa yapma sistemine, o da belirli bir tip anayasaya yol açar. Buna göre aşağıdaki tabloda boşlukları doldurunuz. (10 p.)

Egemenlik Teorisi	(Egemenliğin Kullanılması Bakımından) Demokrasi Sistemi	Anayasa Yapma Usulü	Anayasa Tipi
Milli Egemenlik Teorisi ®	®	®
Halk Egemenliği Teorisi ®	®	®

SORU 5: Aşağıdaki metinde boşlukları uygun cümleler ile doldurunuz. (10 p.)

Tali kurucu iktidar, kaynağı bakımından aslî kurucu iktidarın altında yer alan bir iktidardır. Çünkü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ancak fonksiyonu bakımından tali kurucu iktidarın aslî kurucu iktidara denk bir iktidardır. Çünkü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .

SORU 6: Felsefede iki büyük düşünce yöntemi vardır. Bu yöntemler aşağıda iki özdeyiş ile açıklanmıştır. Her özdeyişin karşısına yöntemin adını yazınız.  (10 p.)

Güneşin altında yeni bir şey yoktur: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aynı nehire iki defa girilemez: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

      Ön:                                                          Arka:                                                     Sağ:                                                 Sol:

Sayfa 2

SORU 7: Devletin hukukî kişiliği ilkesinden kaynaklanan birtakım sonuçlar vardır. Bu sonuçları bir şema hâlinde gösteriniz: (10 p.)

 

 

 

 

 

 

 

SORU 8: “Dış egemenlik” nedir? Açıklayınız. (30 p.)

CEVAP: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .

. . . Başarılar dilerim /  Kemal Gözler…

NOT: Sorulara ve cevap anahtarına 24 saat içinde http://www.anayasa.gen.tr/sinavlar-2012-2013.htm den ulaşabilirsiniz.

 

Sol taraftaki üç haneli kutuya numaranızın son üç rakamını sırasıyla yazınız.

Gemlik, 19 Kasım 2012, AHGE-2012-Vize

U.Ü. HUKUK FAKÜLTESİ

ANAYASA HUKUKU I (Anayasa Hukukunun Genel Esasları) ARASINAVI

No:

Adı Soyadı:

SINAV TALİMATI: Tükenmez kalem kullanınız.  Cevaplarınızı, bu kağıda soruları izleyen noktalı boşluklara yazınız. Bu sayfanın altına sağınızda, solunuzda, ön ve arkanızda bulunan arkadaşların ismini yazınız. Sınav süresi 45 dakikadır. Her sorunun değeri yanına yazılmıştır. Sorulara istenilen ayrıntıda cevap vermeye dikkat ediniz. Bazı soruların cevabı bir iki kelime veya bir iki cümleden ibarettir. Ama “anlatınız”, “açıklayınız” gibi ifadeler içeren sorulara kapsamlı bir şekilde cevap veriniz.

S O R U L A R

SORU 1: Teamülî anayasa sisteminde bütün anayasal kurallar yazısız nitelikte midir? Neden? Cevabınızı gerekçelendirmek için en az bir örnek veriniz. (10 p.)

CEVAP: Hayır. Yazılı nitelikte kurallar da olabilir. Örneğin İngiltere’de devletin temel kuruluşuna ve vatandaşların temel hak ve hürriyetlerine ilişkin bazı kuralları içeren kimi belgeler vardır: 1215 tarihli Magna Carta Libertatum, 1628 tarihli Petition of Rights, 1679 tarihli Habeas Corpus Act, 1689 tarihli Bill of Rights, 1701 tarihli Act of Settlement, 1911 tarihli Parliament Act, 1947 tarihli Crown Proceedings Act, 1986 tarihli Representation of the People Act, 1999 tarihli House of Lords Act, 2005 tarihli Constitutional Reform Act gibi. (Örenk olarak bir tanesini vermek yeterli)

SORU 2: Hukuk kuralları arasında çıkarsa, bu çatışma esas itibarıyla üç tane çatışma çözme kuralı ile çözümlenir. Bu çatışma kurallarını Latinceleriyle birlikte yazınız. (10 p.)

Cevap: 1. Lex superior derogat legi inferiori (Üst Kanun Alt Kanunları İlga Eder)

2. Lex posterior derogat legi priori (Sonraki Kanun Önceki Kanunları İlga Eder)

 3. Lex specialis derogat legi generali (Özel Kanun Genel Kanunları İlga Eder).-

SORU 3: Anayasalarda yer alan devletin temel siyasal düzeniyle ilgili olmayan, yani idarî, malî cezai vs. nitelikteki hükümlerin, devrimden sonra ayrıca ilga edilmedikçe yürürlükte kaldıkları, ama anayasal değerlerini yitirerek olağan kanun hükmü hâline dönüştüklerinin kabul edilmesine ne isim verilir? Sadece kavramın adını yazınız.  (10 p.)

Cevap: Devrimlerin etkisiyle anayasasızlaştırma

SORU 4: Anayasa yapmanın demokratik usûlleri temel alınan egemenlik teorilerine göre değişir. Bir egemenlik teorisi bir demokrasi sistemine, o sistem de belirli bir anayasa yapma sistemine, o da belirli bir tip anayasaya yol açar. Buna göre aşağıdaki tabloda boşlukları doldurunuz. (10 p.)

Egemenlik Teorisi	(Egemenliğin Kullanılması Bakımından) Demokrasi Sistemi	Anayasa Yapma Usulü	Anayasa Tipi
Milli Egemenlik Teorisi ®	Temsilî Demokrasi Sistemi®	Kurucu Meclis Usulü®	Temel kanun Tipi Anayasa
Halk Egemenliği Teorisi ®	Yarı Doğrudan Demoktrasi® (Doğrudan da olabilir)	Kurucu Referandum Usûlü ®	Sosyal Sözleşme Tipi Anayasa

SORU 5: Aşağıdaki metinde boşlukları uygun cümleler ile doldurunuz. (10 p.)

Tali kurucu iktidar, kaynağı bakımından aslî kurucu iktidarın altında yer alan bir iktidardır. Çünkü . . . tali kurucu iktidar, aslî kurucu iktidardan türemektedir . . . .

Ancak fonksiyonu bakımından tali kurucu iktidarın aslî kurucu iktidara denk bir iktidardır. Çünkü . . .  tali kurucu iktidar, aslî kurucu iktidar tarafından konulmuş anayasayı değiştirebilmektedir. . . . .

SORU 6: Felsefede iki büyük düşünce yöntemi vardır. Bu yöntemler aşağıda iki özdeyiş ile açıklanmıştır. Her özdeyişin karşısına yöntemin adını yazınız.  (10 p.)

Güneşin altında yeni bir şey yoktur: Metafizik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aynı nehire iki defa girilemez: Diyalektik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

      Ön:                                                          Arka:                                                     Sağ:                                                 Sol:

Sayfa 2

SORU 7: Devletin hukukî kişiliği ilkesinden kaynaklanan birtakım sonuçlar vardır. Bu sonuçları bir şema hâlinde gösteriniz: (10 p.)

 

ŞEMA: 6.1: DEVLETİN HUKUKÎ KİŞİLİĞİ İLKESİNİN SONUÇLARI
	Siyasî Sonuç			Hukukî Sonuçlar
İktidarın Kişiselleşmesinin Önlenmesi			a) Hukukî işlemler yapabilir.        b) Malvarlığına sahip olabilir. c) Hak ve borç altına girebilir. d) Davacı ve davalı olabilir.

 

SORU 8: “Dış egemenlik” nedir? Açıklayınız. (30 p.)

CEVAP:

1. Dış Egemenlik: Devletlerin Bağımsızlığı İlkesi XE "Dış Egemenlik"

Dış egemenlik (external sovereignty, souveraineté externe)”, uluslararası ilişkiler alanında söz konusudur. Dış egemenlikten, kısaca, bir devletin diğer devletlerden aşağı konumda olmaması, başka devletlere tâbi bulunmaması ve dış ilişkilerinde diğer devletlerle eşit olması anlaşılır[1]. Dış egemenlikten kastedilen şey “bağımsızlık XE "bağımsızlık"  (independence, indépendance)”tan başka bir şey değildir[2]. Diğer bir ifadeyle uluslararası hukuk bakımından egemenlik kavramı, bağımsızlık kavramıyla aynı anlama gelmektedir[3]. Devletlerin bağımsızlığı ilkesinden “devletlerin egemen eşitliği ilkesi XE "devletlerin egemen eşitliği ilkesi" ” ve “içişlerine karışmama ilkesi XE "içişlerine karışmama ilkesi" ” olmak üzere iki alt ilke çıkmaktadır.

a) Devletlerin Egemen Eşitliği İlkesi.- Her devletin egemen olmasının doğal sonucu, “devletlerin egemen eşitliği (sovereign equality of states XE "sovereign equality of states" \b , égalité souveraine des Etats XE "égalité souveraine des Etats" \b  XE "devletlerin egemen eşitliği (sovereign equality of states, égalité souveraine des Etats" \b )” ilkesi veya doğrudan “devletlerin eşitliği (equality of states)” ilkesidir[4]. Bu ilke, uluslararası hukuk bakımından bütün devletlerin aynı hukuksal statüye sahip oldukları anlamına gelir[5]. Yani askerî ve ekonomik bakımdan aralarında güç farkı ne olursa olsun, her devlet uluslararası hukukta, haklar ve yükümlülükler bakımından eşittir[6]. Devletlerin egemen eşitliği ilkesi Birleşmiş Milletler Antlaşmasıyla tanınmıştır (m.2/1).

b) İçişlerine Karışmama İlkesi.- Devletlerin egemen olmasının uluslararası hukuk bakımından ikinci sonucu ise devletlerin birbirinin içişlerine karışmamasıdır. “İçişlerine karışmama ilkesi XE "İçişlerine karışmama ilkesi" \b  (principle of non-intervention XE "principle of non-intervention" \b , principe de la non-intervention XE "principe de la non-intervention" \b )”, Milletler Cemiyeti Sözleşmesiyle tanınmıştır (m.15/8). Keza, bu ilke Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 21 Aralık 1965 tarih ve 2131 sayılı kararıyla da kabul edilmiştir[7]. Bu ilkenin doğal sonucu olarak, her devletin kendi siyasal, ekonomik, sosyal sistemini kendisinin belirlemeye hakkı vardır.

(Cevabın yukarıdaki ifadelerle yazılması haliyle şartı değildir. Ama tam puan için cevapta yukarıda açıklanan unsurlar, alt unsurlar, bilgiler, örnekler yer almalıdır)

 

. . . Başarılar dilerim /  Kemal Gözler…

NOT: Sorulara ve cevap anahtarına 24 saat içinde http://www.anayasa.gen.tr/sinavlar-2012-2013.htm den ulaşabilirsiniz.